Txertaketaren areagotzeak aurreikuspen ekonomikoak hobetzen ditu, eta euskadiko BPG %6,8 baino gehiago haziko dela aurreikusten da

Pandemiatik urtebetera, mundu mailako ikuspegiak oso zalantzagarriak dira oraindik. Birusaren mutazio berriek eta giza bizitzaren etengabeko galerak kezka sortzen dute, nahiz eta immunizazioaren estaldura gero eta handiagoa izateak egoera ekonomikoaren ikuspegi positiboagoa izaten laguntzen duen.

Larritasunaren barruan, baikortasuna urteko lehen hilabeteetan panorama goibeltzen zuten proiekzio ekonomikoak modelatzen hasi zen. Hala ere, itxaropenak ez daude soilik birusen eta txertoen arteko borrokaren emaitzaren mende, baita ziurgabetasun handiaren erdian hedatutako politika ekonomikoek krisi historiko horrek eragindako kalte iraunkorrak mugatzeko aukeraren mende ere.

Cámarabilbaok, enpresak Lurraldearen garapen ekonomikoaren benetako protagonistak direla jakinik, berriz ere galdetu die urteko lehen erdian duten egoerari eta etorkizunerako aukerei buruz. Bizkaiko Enpresen Egoera Ekonomikoari buruzko Inkesta honen 2021eko lehen seihilekoko datuek erakusten dute egoera positiboa dela, eta 2020ko emaitza txarrak berreskuratu direla.

Enpresa konfiantzaren adierazleak –Aldagaien emaitzak konbinatzen ditu: negozio-zifra, kontratua duten langileen kopurua eta inbertsioa– adierazten du gure ekonomiak jardueraren hazkunde-balioak berreskuratzen dituela, nahiz eta oraindik ere oso maila neurritsuetan izan. Industriaren eta eraikuntzaren sektoreak erreferentzia izaten ari dira, gizartea urruntzeko neurriek neurri txikiagoan eragiten dietelako.

Negozioaren, enpleguaren eta inbertsioaren zifra

• Inkestatutako enpresen % 42k adierazi du negozio-zifra handitu egin dela, baina % 32k esan du kopuru horrek behera egin duela.
• % 51k plantillen egonkortasunari eutsi dio, baina % 28k behera egin du. Enpresen % 78k inbertsioa mantendu edo handitu du.
• % 54k prezioei eutsi diete eta % 21ek prezioak murriztu dituzte.
• Lan-merkatua aurreko krisietan baino erresistentzia handiagoa erakusten ari da, baina pandemiaren eragin handia izaten jarraituko du.

Bilakaera sektoreka

• Industria funtsezkoa izango da susperraldian, elkarreragin pertsonala eskatzen duten jarduerak gehiago urruntzeko neurriei kalte egiten baitie. EAEko ekonomiaren alde egin dezake, argi eta garbi, bertako industriaren garrantziak: % 24ko pisua du, eta Espainian, berriz, % 18koa.
  • Enpresen % 56k negozio-zifra handitu du.
  • Inbertsioa % 22 handitu da.
  • % 23 hazi da kontratua duten langileen kopurua.
• Eraikuntza bere letargotik irteten da eta errekuperazio sintomak erakusten ditu. Obra publikoa eta birgaitzeak berraktibatzeak euskal ekonomian trakzio-efektua izan lezakeen sektorea berreskuratzen lagunduko du.
  • Eraikuntza-enpresen % 50ek negozio-zifra handitu du, baina % 31k murriztu egin du.
  • Inbertsioa % 71rentzat mantentzen da.
  • Jarduera handitzearen ondorioz, eraikuntza-enpresen % 30ek kontratua
• Merkataritza:
  • Inkestatutako saltokien % 38k adierazi du negozio-zifra jaitsi egin dela, eta % 32k inbertsioak murriztu dituela.
  • % 69k plantilla-mailari eusten dio, eta % 20k murriztu egin du.
• Aisiak eta turismoak susperraldi nabarmena izan dute bidaiarien eta gaualdien kopuruetan urteko lehen bost hilabeteetan.
  • Hamar hoteletik zortzi jarduerara itzuli dira, eta landetxeen erreserbak duela bi urte zeudenetik gertu daude.
  • Bilboko aireportuko bidaiarien trafikoaren bilakaerak ere goranzko joerari jarraitzen dio, uda honetan bere ibilbideen % 80 itzuli baitira, eta berriak ere sartuko ditu.

Esportazioen aurrerapena

• Lehen lauhilekoko zifrek erakusten dute Bizkaiko esportazioen % 23,4ko aurrerapena izan dela, 610 milioiko irabaziarekin, 2020ko urtarril-apirileko zifraren aldean. Automobilgintzarekin lotutako produktuak dira dinamikoenak.
• Lehen seihilekoan, esportazioek gora egin zuten enpresen % 30ean, eta urtearen bigarren erdialderako hazkunde-aurreikuspenak enpresen % 36ra iritsi ziren.
• Petrolio-produktuen pisu handia Bizkaiko esportazioen kopurua eta Bilboko portuko trafikoaren bilakaera oztopatzen ari da. Hala, azken datuen arabera, 12,7 milioi tona mugitu ditu 2021eko lehen bost hilabeteetan, 2020ko 14,1 milioien azpitik.

Nola amaituko dugu 2021 eta zerk ekarriko digu 2022?

Inkestaren emaitzak ikusita, argi-ilunak izango ditugu datozen hilabeteetan, erronka eta ziurgabetasunez beteta, eta hori ez da nobedade bat.

2021eko bigarren zatirako eta 2022ko lehen hilabeteetarako aurreikuspenek pandemiaren testuinguruan kokatutako egoera ekonomikoa aurreratzen dute, txertoaren eta birusaren arteko borrokan. Enpresek egonkortasunaren alde egiten dute, aldagai guztietan saldo garbi positiboak mantenduz.

Industriak eta eraikuntzak susperraldi biziagoa aurreikusten dute; aldiz, merkataritzak eta turismoarekin lotutako sektoreek konfinamendu-aldian metatutako aurrezpena merkatura noiz transferituko zain geratzen dira.

Bizkaiko enpresen lehiakortasuna hobetzen duten beste datu oso positibo batzuk ere badaude. % 34k uste du 2021eko bigarren seihilekoan lehiakortasuna handituko duela; % 27k, produktibitatea; beste % 26k, produktu berrien sorrera; % 24k, plantillaren prestakuntzan egindako inbertsioak; eta % 20k, I+G+Bn egindakoak.

Eskariaren ahultasuna, energiaren eta lehengaien prezioa eta lan-kostuak izango dira enpresa-jarduera baldintzatuko duten faktore garrantzitsuenak. Hornidura-katea eteteak eragin handiagoa du industria-sektorean eta COVID-19ren krisiarekin lotutako kostuetan zerbitzuen sektorean.

Badirudi argia ikusten dela berriro tunelaren amaieran. Munduko ekonomiaren protagonista nagusiak susperraldian daude eta Bizkaira ere iristen ari da. Familien eta enpresen konfiantza berreskuratzen da, eta, testuinguru horretan, kontsumoak eta inbertsioak aurreikusitakoa baino indar handiagoz egin dezakete gora, eta kanpo-merkataritzak ere onura izango luke munduko turismoaren eta merkataritzaren susperraldian. EAEko BPGren hazkundea % 6,8 ingurukoa izan daiteke 2021aren amaieran, eta pixka bat moteldu da, % 6,6raino, 2022an. Nolanahi ere, zalantzarik gabe, pandemiak egoera ekonomikoaren erabakigarri nagusia izaten jarraitzen du eta izaten jarraituko du.

Datozen hilabeteak, baita urteak ere, erabakigarriak izango dira, bi fronte argi eta garbi irekiekin: Osasun publikoa eta susperraldi ekonomikoa. Aurreikuspenetan berragertze berriak egiteko aukera jaso behar bada ere, espero da gero eta gazteagoak diren kolektiboen immunizazioak dinamika epidemiologikoak indartzea eta osasun-presioa arintzea, jarduera ekonomikoaren suspertze iraunkorragoa bultzatuz.

Europako finantza-baliabideak azkar eta eraginkortasunez aktibatzea aukera paregabea da, eta ezin dugu pasatzen utzi. Gure jarduera merkatu desberdinetan dibertsifikatzeak kanpoko ezbeharren inpaktua minimizatzea ahalbidetuko digun baldintza bat dakar, epe ertain eta luzeko inbertsio gisa dugun balioari sendotasuna eta egonkortasuna emanez.

Teknologiak erakusten du eguneroko jarduera asko modu eraginkorrean digitalizatu daitezkeela, nahiz eta funtsezkoenak ordezkatzea ezinezkoa izan. Beharrezkoa da analisi mikroekonomikoago bat egitea, non enpresak zeregin garrantzitsua betetzen duen aberastasun-sortzaile gisa, nazioarteko jardunbide onenak eta eskura dauden teknologiak aplikatuz.

Irteera-estrategiak eta abian jarri beharreko neurriek ziurtasuna sortu behar dute, enpresek beren berrikuntza, finantzaketa eta inbertsioa krisiaren ondoren sortzen diren premia ekonomiko eta sozial berrietara bideratu ahal izan ditzaten, hala nola eraldaketa berritzaile eta digital biziagoa edo merkatuen lehentasunen aldaketak.