Jabetza Intelektualaren babesa Bizkaian covid aurreko erregistroetara hurbiltzen da

Aurten ere, barrixe-Bizkaiko Berrikuntza Behatokiak Babes Intelektualaren eskaeren urteko bilakaerari buruzko txostena egin du, baita aurreko hiru ekitaldiekin alderatu du ere. Zehazki, Bizkaiko Foru Aldundiko Ekonomia Sustatzeko Sailaren eta Bilboko Merkataritza Ganberaren ekimen bateratu honek Patenteen eta Marken Espainiako Bulegoak 2022an jasotako datuak aztertu ditu, bai Bizkaian, bai EAE osoan, patente nazionalen, industria-diseinuaren, erabilgarritasun-ereduen eta marka nazionalen eskaerei dagokienez.

Patente nazionalen eskaerei dagokienez, Bizkaiak aurreko aldian baino portaera txikiagoa izan du 2022an, eta guztira 19 eskaera aurkeztu ditu, 2021ean baino hamaika gutxiago. Euskadi osoan, adierazle horrek ere beherakada handia izan du, 51 patente nazional eskatu baitziren, hau da, 19 gutxiago eta Estatuko patente guztien % 4,1.

Industria-diseinuari begira, Bizkaiak 26 eskaera egin ditu, 2021ean baino bederatzi gehiago. Lurraldean hazkunde nabarmena izan duen Jabetza Intelektualaren adierazle bakarra da hori, aurreko urtean baino % 52,9 gehiago. Euskadin ere hazkunde handia nabarmendu daiteke: 45 eskaera egin dira, aurreko ekitaldian baino hamahiru gehiago. Hazkunde horren isla da EAEk Estatuan egindako industria-diseinuko eskaeren % 3,7 egiten duela, hau da, % 1,3 hazi dela, 2021ean lortutakoarekin alderatuz gero.

Urte arteko konparazioan ikusten da, halaber, Bizkaian 58 erabilgarritasun-eredu eskatu direla; 2021ean, berriz, 56. Hau da, neurrizko hazkundea. Bestalde, kontzeptu hau Euskadin ere igo egin da, 126 eskaera egin baitira, 2021ean baino hamaika gehiago. Datu horiekin, Euskadin modalitate horretako Estatuan sortutako eskaeren % 4,8 sortzen da; 2021ean, berriz,% 3,7.

Bestalde, Bizkaian jaitsi den adierazle bat marka nazionalak dira, Euskadiko eskaeren erdia baino zertxobait gehiago erregistratu dutenak, eta 808 eskaera egin dira, 2021ean baino 148 gutxiago. Gainerako lurralde historikoetan ere gertatzen den murrizketa horren ondorioz, EAE osoan behera bultzatu du 2022an, aurreko ekitaldiarekin alderatuta. 1.580 eskaera izan dira, 326 gutxiago, hau da, Estatuari dagozkion eskaeren % 3,4.

Covid aurreko alderaketa

2019 urteko – Koronabirusak eragindako pandemia agertu baino lehen- datuekiko alderaketari dagokionez, ikusten da Bizkaian industria-diseinuaren eskaerak bakarrik berreskuratu direla; Jabetza Intelektualari buruzko gainerako parametroetan – patente-eskaerak, erabilgarritasun-ereduak eta markak -, berriz, 2019ko ekitaldikoak baino erregistro txikiagoetan jarraitzen dute.

Antzeko zerbait gertatzen da EAE osoan ere, adierazle guztiak jaitsi egin baitira, industria-diseinuari buruzkoak izan ezik.

Babes intelektualaren erabilgarritasuna

Enpresa-jarduerak, eta, batez ere, ekintzailetzak, jabetu behar du gaur egun, ezagutza lehiakortasun-abantaila guztien iturri denean, babes-sistemak erabiltzea faktore erabakigarria dela, arrazoi hauengatik:

• Patenteek bakarrik sortzen dituzte titularraren aldeko eskubide esklusiboak, haiekin negoziatu ahal izateko; izan ere, berez balio ekonomikoa dute, kuantifikatu egin daitekeena.
• Hazteko eta indartzeko orduan, pertsona ekintzaile batek ezin du bere gain hartu bere aktiboak ez babesteko arriskua, horrek bere lehiakideen aurrean babesik gabe uztea ekarriko bailuke.
• Ez dago pertsona ekintzailearen eskubideak bermatzen dituen alternatibarik asmakizunak patenteen bidez ez babestea erabakitzen badu.
• Inbertitzaileek bermatua izan behar dute ahalegin ekonomikoa eskatzen dien negozioaren esklusibotasuna.
• Patenteak funtsezko tresnak dira ETE bat nazioartekotzeko, beste herrialde batzuetako hornitzaile edo fabrikatzaile potentzialekin negoziatzeko beharrezko babesa ematen baitiote.
• Pertsona ekintzaileak bi eratara lor dezake patentearen zuzeneko errentagarritasuna. Lehena, interesgarriak diren herrialdeetan zuzenean ustiatuz. Bigarrena, urruntasunagatik ekintzailea erakartzen ez duten herrialdeetan patentea baimenduz edo salduz.
• Inguruko enpresen patenteen jarraipena eta zaintza egiteak aukera ematen die ekintzaileei enpresen interes estrategiko eta komertzialak ezagutzeko.

ETEek beren Jabetza Intelektuala babesteko pausurik ematen ez duten oztopoetako bat izan daiteke, barrixek egindako txostenaren arabera, “horri buruzko eta, bereziki, monetizatzeko moduari buruzko ezagutza falta, nahiz eta, gai horri buruz egindako azterketen arabera, bere Jabetza Intelektuala babesten duten ETEek diru-sarrera gehiago lortzen dituzten langile bakoitzeko, hori egiten ez dutenek baino; edo, Europar Batasuneko Jabetza Intelektualaren Bulegoak (EUIPO) emandako datuen arabera, Jabetza Intelektualaren eskubideak dituzten enpresen % 93k inpaktu positiboa izan zuten beren negozioetan; eta % 60k enpresa-irudia hobetu zutela ere aipatzen dute”..

Onura horiek eta beste batzuk enpresei helarazi behar zaizkie, Jabetza Intelektualari eta horrek enpresan duen eragin positiboari buruz duten pertzepzioa aldatzeko; izan ere, babes mota horrek bereizketa argia eta lehiakideekiko nolabaiteko babesa adierazten du. Informazio gehiago: https://barrixe.com/eu/txostenak/patenteak-eta-markak-bizkaian/bizkaiko-patente-eta-marken-buletina-2022ko-bigarren-seihilekoa