Bizkaiko enpresa gehienek uste dute ingurune ekonomikoa egonkor mantenduko dela

Bizkaiko 10 enpresatik ia 7k uste dute bere jardueraren ingurune ekonomikoaren bilakaera 2023ko azken seihilekoan berdina edo hobea izan dela aurrekoarekin alderatuta, eta % 79k uste dute 2024an egoerak egonkorra edo positiboagoa izaten jarraituko duela. Hori ondorioztatzen da Bilboko Merkataritza, Industria, Zerbitzu eta Itsasketa Ganberak egindako azken Egoera Ekonomikoari buruzko Txostenetik, Lurraldeko enpresen artean etorkizun hurbilari begira dituzten ikuspegiak eta konfiantza ezagutzeko egindako inkestan oinarrituta.

250 langile baino gehiago dituzten enpresak dira 2023rako konfiantza handiena dutenak, eta horien % 92k ingurune positiboaren alde egiten dute; aldi berean, 50 eta 249 langile bitarteko enpresak dira ezkorrenak 2024rako. Horien % 97k uste du ingurune ekonomikoa egonkor mantenduko dela edo okerrera egingo duela.

Sektoreka, eraikuntzaren sektorea da ezkorrena aurreko seihilekoko datuekin alderatuta, eta enpresen % 100ek uste du seihileko honetako egoera aurrekoaren berdina edo okerragoa izan dela. Merkataritza da ezkortasun handiena erakusten duena 2024. urtearekin alderatuta, eta kontsultatutako saltokien % 46k aukeratutako aukera izan da ekonomiaren bilakaera okerragora joko duela.

Bere salmenten bilakaerari dagokionez, enpresak ere zertxobait optimistak dira, eta % 38k adierazi du 2023an aurreko seihilekoan baino handiagoa izango dela; % 34k uste du berdina izango dela, eta % 28k txikiagoa; 2024rako estimazioei dagokienez, egonkortasuna da nagusi, erantzunen % 40rekin; % 27k goranzko joera aurreikusten du, eta gainerako % 23k, berriz, beheranzkoa.

Kanpoko merkatuetako salmenten bilakaeraren aurreikuspenek antzeko joera erakusten dute. Kontsultatutako enpresen % 39ren iritziz, 2023ko azken seihilekoko aldaketa aurreko denboraldiko emaitzak baino handiagoa izango da; % 42ren iritziz, berriz, aurreko seihilekoaren antzeko emaitza lortuko dute, eta % 19 txikiagoa. 2024ra begira, enpresen % 43k aukeratu dute egonkortasuna, % 41entzat joeran goranzkoa dela, eta, eta gainerako % 16rentzat, berriz,  beheranzkoa.

Halaber, enpresek joera egonkorra dute bere plantillen bilakaerari dagokionez. Hala, % 46k adierazi du 2023ko bigarren seihilekoan ez dela aldaketarik egongo bere erakundeetako langileen kopuruan, aurreko seihilekoarekin alderatuta, eta ehuneko hori % 75era igoko dela 2024rako. Enpresa horien % 38k adierazi du 2023an handitu egin dela langile-kopurua, eta % 17k 2024an hazi egingo dela; 2023an eta 2024an, berriz, % 21 eta % 8 murriztuko dela, hurrenez hurren.

Inbertsioei dagokienez, % 53k adierazi dute 2023ko azken seihilekoan berdin jarraitu dutela; % 22k, berriz, handiagoa izan dela eta % 25ek txikiagoa. 2024ko joerari dagokionez, berriz ere egonkortasuna hautatu dute enpresa gehienek, % 54k; % 28k uste dute inbertsioak handitu egingo dituztela, eta % 18k, berriz, murriztu egingo direla.

Bizkaiko enpresek 2024an aurre egin beharko dieten erronkei buruz galdetuta, kezka nagusiak hauek dira: soldata-kostuak (% 66); langile kualifikatuen urritasuna (% 34); eta energia eta lehengaiak arrazoizko eskuragarritasuna (% 34); eta, ondoren, finantzaketa-baldintzak, karga erregulatzaileak, ingurumen-iraunkortasunaren baldintzak eta hornikuntza-kateak etetea.

Egonkortasuna da industria-enpresa gehienek eskaera-zorroaren bilakaerarekiko duten joera; izan ere, horrek erakusten du lehen seihilekoan barne-merkatuak portaera zertxobait hobeagoa izan duela kanpo-merkatuekin alderatuz urteko bigarren seihilekoan baino. Hurrengo sei hilabeteetan, inkestatuek hazkunde (% 24) eta egonkortasunerako (% 50) joera hautatu dute.

Enpresek adierazi dute egokiak iruditzen zaizkiela beren stockak, bai lehengaien stocka (% 76), bai fabrikatutako produktuen stocka (% 70). Azken horiek, adierazten dute, ekoizpenaren 33 egunen baliokideak dira – urteko lehen seihilekoari buruzko inkestan baino hiru gutxiago. Halaber, uste dute bere eskaera-zorroak 89 eguneko lanaldia bermatzen diela – aurreko inkestan baino 13 egun gutxiago.

Trebakuntzari eta enpleguari buruz galdetuta, Bizkaiko enpresek uste dute prestakuntza-gabeziak eta lana bilatzea galarazten duten pertsonentzako dirulaguntzak oztopo nagusiak direla langile egokiak aurkitzeko, eta, horien atzetik, soldata ez den beste lan-baldintza mesedegarri batzuk ez izatea eta biztanleria zahartzea.

Hizkuntzak dira, inkestan parte hartu duten enpresen % 31ren arabera, azken bi urteetako kontratazioetan estaldura txarrena izan duen gaitasuna, eta ondoren trebetasun pertsonalak (erantzukizuna, lidergoa edo talde-lana) identifikatu dute enpresen % 25ek. Bestalde, lanpostuaren ezagutza tekniko-profesionalak dira jarduera-maila onena duten gaitasunak, inkestatutako enpresen % 37k hala adierazten baitute.

Produktibitatea handitzeko funtsezko faktoreen artean, inkestatuek motibazioa eta lan-giroa aipatzen dituzte (5etik 4,2ko puntuazioarekin), eta, ondoren, lan-egonkortasuna eta lan-baldintza egokiak (biek 3,8ko batezbestekoa erakusten dute). Faktore garrantzitsuak dira, halaber, enpresaren digitalizazioa, barne-prozesuen antolaketan egindako hobekuntzak eta administrazio-prozeduren sinplifikazioa (horiek guztiek 3,7ko batezbestekoa erakusten dute).

Bizkaiko egoera ekonomikoa

Bizkaiko ekonomiak, Euskadikoak eta Espainiakoak bezala, dezelerazio ekonomiko handia erakusten du urteko lehen hiruhilekoaren aldean, eta joera hori Estatu osoan baino garrantzitsuagoa da. Hala, hirugarren hiruhilekoan, BPGda % 1,2 hazi zen Bizkaian; Euskadin eta Espainian, berriz, % 1,4 eta % 2,2, hurrenez hurren.

Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako aurreikuspenen arabera, EAEko ekonomia % 1,7 haziko da ekitaldi honetarako, eta % 2,1 2024rako, Europako Batzordeak Eurogune osorako egindako kalkuluen gainetik, % 0,6 2023an eta % 1,2 2024an. Ganberaren aurreikuspenen arabera, Bizkaia % 1,4 eta % 1,5 bitartean haziko da 2023an, eta 2024rako aurreikuspena da ehuneko 1,9 eta 2 puntu bitartean haziko dela.

Eurogune osoko inflazioak moderazio handia erakusten du aurreko hilabeteekiko, eta % 2,4koa da azaroan. Espainian, berriz, azken hilabeteetan igo da, azaroan % 3,2koa izan baita. Hazkunde hori nabaritu egin da, halaber, Euskadin eta Bizkaian, azaroko KPIa % 3,4koa izan baita Euskal Autonomia Erkidegoan, eta % 3,5ekoa gure Lurraldean. Azpiko inflazioak maila altuetan jarraitzen du, baina azaroan, Eurogunean, oro har, % 4,2raino jaisten da, eta Espainian ere % 4,5eraino murrizten da. Euskadin, Espainia osoko azpiko inflazioa baino maila altuagoan dago,% 4,8 azarora arte.

Euroguneko interes-tasek gora egiten jarraitu dute, irailean % 4,5era iritsi arte. Bederatzi hilabetean 2 puntu igo dira, eta tasa ezezaguna da Eurogunean 2008ko urritik. Euriborra, berriz, urriaren hasieran iritsi zen gehienera, eta, gero, moderatu egin da, abenduaren hasieran % 4 izan arte.

Dibisei dagokienez, euroak oso portaera egonkorra izan du dolarrarekiko eta libera esterlinarekiko, eta balio minimoak lortu ditu dolarraren aldean irailean eta abuztuan libraren aldean, eta, billete amerikarraren aldean, balio maximoa lortu du abenduan.

Bizkaiko ondasunen kanpo-merkataritzak 3.000 milioi euro inguruko merkataritza-defizita izan du ekitaldi honetako lehen bederatzi hilabeteetan. Estaldura-tasa % 75,19koa izan da, 2022koa baino pixka bat handiagoa, eta 2021eko aldi berean baino dezente txikiagoa, % 90eko estaldura-tasa izan baitzuen. Bestalde, Euskadik % 118 inguruko estaldura-tasa du aurten, eta 2022koa baino handiagoa da (% 110). Frantzia eta Alemania dira Bizkaiko esportazioetarako merkatu nagusien zerrendako lehenak (% 16 eta % 12,5, hurrenez hurren), Estatu Batuak eta Herbehereak (% 7,9, biak ere) eta Belgika (% 7) atzetik dituztela.

2022ko aldi berarekin alderatuta, Bilboko portuko trafikoa % 2 hazi da 2023ko urtarriletik azarora: 29.683.114 tona izatetik 30.274.051 tona izatera pasatu da. Ontziratu gabeko salgai likidoak % 3,7 hazi dira, eta solidoak % 4,7. Salgai orokorra % 1,2 jaitsi da, eta edukiontzien trafikoa, berriz, % 4,2.

Bizkaiko langabezia-tasak behera egin du pixkanaka 2023an, eta % 7,87ra iritsi da, Estatuko langabezia-tasa baino ia lau puntu txikiagoa eta Euskadi osokoa baino puntu erdi txikiagoa. Emakumeen langabezia-tasa gizonena baino handiagoa da, baina nabarmentzekoa da Euskadin eta Bizkaian Espainia osoan baino “eten” txikiagoa dagoela. Euskadiko gazteen langabezia-tasa % 31,72koa da hirugarren hiruhilekoan, biztanleria osoarena baino askoz handiagoa. eta Espainia osokoa.

2023ko azaroan, Bizkaian 60.946 langabetu erregistratu ziren, aurreko hilean baino % 1,19 gutxiago, urrian asko handitu baitzen (% 3 inguru). Emakumeak langabeziaren % 56 eta % 57 artean daude, eta Bizkaia, Euskadin erregistratutako langabeziaren %56 inguru da, bereziki zerbitzuen sektorean, langabetu gisa erregistratutako pertsonen % 70 biltzen baitu.

2023ko ekainean, irailean eta urrian lortu zen kontrataziorik handiena, hilean 35.000 kontratu inguru sinatu baitziren; aldi baterako kontratazioa, berriz, ohikoena da  – kontratu mugagabeen aldean -, eta kontratazio osoaren % 75 inguru da.

Azaroan, Gizarte Segurantzako batez besteko afiliazioa 507.383 pertsonakoa izan zen, urteko afiliazio-tasaren errekorra, eta horietatik % 16 langile autonomoei dagokie.

Ekonomian duen eraginagatik aztertu den beste alderdi bat turismoa izan da. Abuztuan, 482.000 ostatu-gau baino gehiago izan ziren Bizkaian, urteko mailarik altuena. Atzerriko turismoa bereziki garrantzitsua izan zen maiatzean, ekainean, uztailean eta irailean, hilabete horietan estatuko turismoa gainditu baitzuen gau-kopuru aldetik. Bilboko aireportuak ere gorakada handia izan du: 5,86 milioi bidaiari baino gehiago izan dira azarora arte – bidaiarien % 40,3 nazioarteko ibilbideetan – , eta abenduan 6.000.000 bidaiari izatera iritsi da.

Kontsultatutako iturriak:

Aena/Bilbaoair, Zerga Agentzia, Bilboko Portuko Agintaritza, EBZ, EUROSTAT, EUSTAT, Eusko Jaurlaritza, INE, Gizarteratze, Gizarte Segurantza eta Migrazio Ministerioa, Lan eta Gizarte Ekonomiako Ministerioa, eta Bilboko Ganberaren datuak.